• Ana Sayfa
  • Kimdir?
  • Giriş
  • Basında Biz
Gezer Döner – Gezi Rehberi Sitesi
  • Ana Sayfa
  • Avrupa
    • Almanya
    • Avusturya
    • Belçika
    • Çekya
    • Danimarka
    • Estonya
    • Finlandiya
    • Fransa
    • Hollanda
    • İngiltere
    • İtalya
    • İspanya
    • İsveç
    • İsviçre
    • KKTC
    • Letonya
    • Litvanya
    • Lüksemburg
    • Makedonya
    • Malta
    • Macaristan
    • Monako
    • Norveç
    • Portekiz
    • Rusya
    • Slovakya
    • Türkiye
    • Ukrayna
    • Yunanistan
  • Afrika
    • Fas
    • Güney Afrika Cumhuriyeti
    • Kenya
    • Madagaskar
    • Mısır
    • Tanzanya
  • Amerika
    • ABD
    • Arjantin
    • Küba
    • Şili
  • Asya
    • Azerbaycan
    • BAE
    • Bhutan
    • Ermenistan
    • Gürcistan
    • Hindistan
    • İran
    • Kamboçya
    • Katar
    • Kazakistan
    • Kırgızistan
    • Laos
    • Maldivler
    • Nepal
    • Singapur
    • Tayland
    • Umman
    • Vietnam
  • Yazarlar
    • Alev Erturgut
    • Aslı S Sertçelik
    • Ayşegül Seren Yıldırır
    • Bershka Lenka
    • Börte Büşra Yavuz
    • Canan E.Ersan
    • Carolina Ruiz
    • Chúc Thanh
    • Demet Kurt Güngör
    • Elif Yıldırım
    • Emel Karadeniz
    • Ender Yurtseven
    • Esma Durmaz
    • Ersin Din
    • Ertuğrul Muslu
    • Fatih Aktaş
    • Funda Aydoğan
    • Gözde Bilge
    • Hasan Sayınhan
    • Huyen Thu Tran
    • İmge Özdemir
    • Jenny QUINTANILLA
    • Jenny V. Owens
    • Mine Candar
    • Müjgan Ünal
    • Natalia Machado
    • Natia Urtashvili
    • Nesrin Orçun Ciritci
    • Ngọc Châu
    • Nha Nguyen
    • Rusudan Kvlividze
    • Serhat Celebioglu
    • Selma Eser
    • Semra Serttaş
    • Sevdiye Yeşil
    • Seyda Ölmez
    • Sibel Göktepe Filikçi
    • Smile Phyo
    • Songül Ezer
    • Şefika ÇAM
    • Şenol Yalpur
    • Tolga Yiğit
    • Tülay Özbay
    • Yaprak Bilge Çelebioğlu
    • Zeynep Bayraktar
  • Global
    • Argentina
    • Brazil
    • China
    • Colombia
    • Egypt
    • Fiji
    • France
    • Georgia
    • Holland
    • Italy
    • Japan
    • Morocco
    • Myanmar
    • Portugal
    • Peru
    • Russia
    • Singapore
    • Turkey
    • Thailand
    • UAE
    • USA
    • Vietnam
    • Vanuatu
  • Gezi Rehberleri
    • Amerika
      • Buenos Aires Gezi Rehberi
      • Küba Gezi Rehberi
      • Patagonya Gezi Rehberi
    • Afrika
      • Fas Gezi Rehberi
      • Şarm El-Şeyh Gezi Rehberi
    • Asya
      • Almatı Gezi Rehberi
      • Bişkek Gezi Rehberi
      • Hindistan Gezi Rehberi
      • İran Gezi Rehberi
      • Kamboçya Gezi Rehberi
      • Kırgızistan Gezi Rehberi
      • Nepal Gezi Rehberi
      • Singapur Gezi Rehberi
      • Tayland Gezi rehberi
    • Avrupa
      • Almanya Gezi Rehberi
      • Baltık Gezi Rehberi
      • Barselona Gezi Rehberi
      • Bavyera Gezi Rehberi
      • Benelüks Gezi Rehberi
      • Budapeşte Gezi Rehberi
      • Cenevre Gezi Rehberi
      • Chamonix Gezi Rehberi
      • Cinque Terre Gezi Rehberi
      • Como Gölü Gezi Rehberi
      • Fransa Gezi Rehberi
      • Fransız Rivierası Gezi Rehberi
      • Helsinki Gezi Rehberi
      • Hollanda Gezi Rehberi
      • İtalya Gezi Rehberi
      • İtalyan Rivierası Gezi Rehberi
      • İsviçre Gezi Rehberi
      • Kavala Gezi Rehberi
      • Kiev Gezi Rehberi
      • KKTC Gezi Rehberi
      • Kopenhag Gezi Rehberi
      • Letonya Gezi Rehberi
      • Liguria Gezi Rehberi
      • Litvanya Gezi Rehberi
      • Lizbon Gezi Rehberi
      • Lombardia Gezi Rehberi
      • Lüksemburg Gezi Rehberi
      • Milano Gezi Rehberi
      • Münih Gezi Rehberi
      • Orta Avrupa Gezi Rehberi
      • Oslo Gezi Rehberi
      • Porto Gezi Rehberi
      • Paris Gezi Rehberi
      • Prag Gezi Rehberi
      • Provence-Alpes-Côte d’Azur Gezi Rehberi
      • Riga Gezi Rehberi
      • Samos Adası Gezi Rehberi
      • Tallinn Gezi Rehberi
      • Taşoz Adası Gezi Rehberi
      • Venedik Gezi Rehberi
      • Veneto Gezi Rehberi
      • Verona Gezi Rehberi
      • Viyana Gezi Rehberi
      • Yunan Adaları Gezi Rehberi
    • Türkiye
      • Afyon Gezi Rehberi
      • Amasya Gezi Rehberi
      • Ankara Gezi Rehberi
      • Antalya Gezi Rehberi
      • Aydın Gezi Rehberi
      • Batı Karadeniz Gezi Rehberi
      • Bolu Gezi Rehberi
      • Bursa Gezi Rehberi
      • Çanakkale Gezi Rehberi
      • Denizli Gezi Rehberi
      • Çorum Gezi Rehberi
      • Eskişehir Gezi Rehberi
      • Göller Bölgesi Gezi Rehberi
      • Hitit Tarihi Gezi Rehberi
      • Isparta Gezi Rehberi
      • İstanbul Gezi Rehberi
      • İzmir Gezi Rehberi
      • Kapadokya Gezi Rehberi
      • Kars Gezi Rehberi
      • Kastamonu Gezi Rehberi
      • Kocaeli Gezi Rehberi
      • Likya Gezi Rehberi
      • Mardin Gezi Rehberi
      • Mersin Gezi Rehberi
      • Muğla Gezi Rehberi
      • Orta Karadeniz Gezi Rehberi
      • Safranbolu Gezi Rehberi
      • Sakarya Gezi Rehberi
      • Sinop Gezi Rehberi
      • Şırnak Gezi Rehberi
28 Haziran 20217 Ocak 2022

Gümüş Şehir Hattuşa

  • Önceki
  • Sonraki
Yazı Dizisi : Çorum Gezi Rehberi
Daha Fazla Yazı
  • Yazılıkaya Açık Hava Tapınağı
  • Hitit Güneş Kursu Hakkında
  • Anadolu’nun Antik Dönem Hazinesi Alacahöyük
  • Hitit İmparatorluğu’nun Başkenti Hattuşaş
  • Boğazköy Müzesi
  • Gümüş Şehir Hattuşa

Zamanın ince nakışlarıyla süslenmiş bir dünya mirası olan Hattuşa yolundayım. Hattuş, Hitit dilinde “gümüş” anlamına gelirmiş.

Soluğunuzu kesen bir sanat galerisi görünümünde olan Hattuşa, Çorum’un Boğazköy ilçesini Anadolu’nun beşiğindeki kültür mirasının vazgeçilmez mozaiği yapmış.

Hatti’nin büyük kralı Murşili’nin oğlu, Hatti’nin büyük kralı Muvatalli dedi ki! “Göğün güneş tanrıçası göğün kralı fırtına tanrısı Hatti ülkesinin koruyucusu olan tanrılar benim efendim olan siz beni Hatti ülkesinin hâkimi yaptınız. Fırtına tanrısı efendim. Bana ışığını ver Güneş tanrıçası efendim bana sıcaklığını ver. Yanımda ol önümü aç…”

Hattuşa

Hattiler, Asurlular, Hititler, Romalılar ve Bizanslılar izlerini bırakmış bu topraklara. Yaklaşık 4000 yıl önce halen gizemini koruyan yalçın kayalıklar üzerine kurdukları, kendi deyimleri ile Bin Tanrılı Şehir, tarihin derinliklerine doğru çekiyor beni.

Hattiler ve Hititler birbirinden ırk ve dil bakımından ayrı iki halk. Hattiler, Anadolu’da yaşayan ilk uygarlıktı diyebiliriz. Hitit kültürü Hattilerden etkilenerek bu gücün bir parçası olmuş.

“Şehirler taş yürekliydi Şarkısı-beyaz/İnsanların büyük rüyaları vardı/İnsanlar bir ölümle öldüler ki/Sevgiler arasında şaşırıp/Bir unuttular ki deme gitsin.” (Cemal Süreya)

Hattuşa Antik Kenti

Hattuşa’nın etrafı vaktiyle meşe ormanları ile çevriliymiş. Şimdilerde ise yeşili görmek zor. Hattuşa’nın girişinde ilk dönemi canlandırma amacıyla yapılmış surlar karşılıyor bizi.

Zaman, debisi yüksek bir şelale. Onun akıntısına kapılıp giderken kâh kayalara çarparsın kâh dallara takılırsın. Hattuşa’da öyle bir şelaleden düşüyorum. Akıntıda sürüklenirken takıldığım dallar An’da kısacık molalar kazandırıyor.

Burası, Aşağı ve Yukarı Şehir olmak üzere iki bölüme ayrılmış. Yukarı Şehir’de kutsal alanlar ve tapınaklar; Aşağı Şehir’de yaşam alanları ve Büyük Tapınak var. Büyük tapınağın Fırtına Tanrısı’na ve Güneş Tanrıçası Arinna’ya adandığı sanılıyor.

Dilek Taşı
Dilek Taşı

Kült alanlar, Dilek Taşı ve açık alanlar büyüleyici güzellikte. Tarihin içinden akıp geçiyoruz.

Müze girişindeki Hiyeroglifli Oda Yazıtı, son kral Şuppiluliuma II.’nin M.Ö. 1200’den önce yazdırdığı altı satırlık bir yazıt. Ülkesi için yaptıkları ve tanrılara verdiği kurbanları anlatıyormuş. Son satırlarında sözünü ettiği “tanrısal toprak yol” ile yeraltı dünyasına sembolik girişi anlatıyormuş.

Güneş kurslarının ortasında boğa, geyik, aslan gibi semboller bulunuyor. Boğa, en büyük tanrı olan Gök Tanrısı’nın sembolüymüş.

Hattuşa Aslanlı Kapı

Güneydeki sur üzerinde Sfenksli Kapı, Kral Kapısı ve Aslanlı Kapı var. Aslanlar kapıya üç boyutlu olarak işlenmiş.

Hattuşa Yerkapı

Güney sınırını oluşturan Yerkapı’ya yöneliyorum. Tabanı 80 metre,15 metre yükseklikte ve 250 metre uzunluğunda yapay yığma bir set. Surun ortasında Sfenksli Kapı var.

Hattuşa Potern
Hattuşa Potern
Hattuşa Potern

Altında Potern adı verilen bir tünel bulunuyor. Taşların dizilimi etkileyici, dokunuyorum taşlara. Tünelden çıkınca merdivene yönelip yığma setin üzerine çıkıyorum. Gözlerimi kapatıp uzanıyorum yüzyıllar öncesine.

Şimdiki yaşamın dekoru olan taşlar hüzün kokuyor. Mitolojik bir hikâyeyi anlatmanın tam zamanı. Hitit Mitolojisi Hititlerin en önemli mitolojik hikâyesi, Zalpa hikâyesidir.

Zalpa Hikayesi

“Kaneş Kraliçesi bir yılda otuz erkek çocuk doğurur ve kendi kendine doğurduklarının ne kalabalık şey olduğunu fısıldar. Sonra bir sepeti kalafatlatarak çocukları içine koyar ve nehre bırakır. Nehir, çocukları Zalpuwa kentindeki denize sürükler ve çocukları tanrılar alır, büyütür.

Aradan yıllar geçer, bu kez kraliçe bir yılda otuz kız çocuğu doğurur. Bu defa çocukları kendi büyütür. Delikanlı olan erkek çocuklar ise annelerini aramaya çıkarlar. Tamarmara kentine vardıklarında, otuz erkek kardeşin bir yıl içinde doğduğunu öğrenir kent halkı. Bunun üzerine Kaneş Kraliçesi’nin otuz kız çocuğu doğurduğunu, erkek çocuklarının da kaybolduğunu söylerler delikanlılara. Çocuklar annelerini görmeye giderler.

Tanrılar, çocuklarını tanımaması için kraliçenin kalbine şüphe düşürür. Kraliçe oğullarını tanımaz ve kızlarını kardeşleri ile evlendirmeye kalkışır. Ancak en küçük kardeş “Biz kız kardeşlerimizle evlenecek miyiz? Tanrıya karşı böyle bir hürmetsizlik doğru değildir” der, itiraz eder.” Tabletin bundan sonraki bölümü kırık olduğu için hikâyenin diğer ayrıntıları öğrenilememiş.

Hitit kaya anıtlarının en büyüğü Yazılıkaya’da yeni yıl kutlamaları yapılırmış. A odasının solunda tanrılar, sağında tanrıçalar betimlenmiş. Ana sahnede Fırtına Tanrısı Teşup ve Güneş Tanrıçası Hepat var. En büyük figür M.Ö.13. yüzyılda şu an ki görünümü veren Kral Tudhaliya IV. kabartması. B odası Tudhaliya IV. ‘nın oğlu olan Şuppiluliuma II. tarafından yaptırılmış. Kılıçları ile tasvir edilen 12 tanrının kabartması da burada. Duvarlara adaklar için nişler yapılmış. Sağ tarafta Teşup’un oğlu Şarumma’nın kral Tudhaliya’ya sarılışı tasvir edilmiş. Görsel bir şölen.

Hattuşa Kral Mezarları
Hattuşa Kral Mezarları

Alaca Höyük’teki Mezarlar Sırada Alaca Höyük’teki müze ve Kral Mezarları var. Höyükte 13 farklı mezardan altı tanesini aslına uygun olarak canlandırmışlar. Mezarlarda ölülerin başları batıya, yüzleri güneye çevrilmiş. Ölüleri sağa yatırılmış hocker pozisyonunda gömmüşler. Altın, gümüş ve değerli taşlardan oluşan takılar, silahlar ve kaplar mezarların içine konmuş. Güneş kurslarını da mezarlara süs hediyesi olarak bırakıyorlarmış. Mezarların dört yanı taşlarla örülmüş. Gömüldükten sonra üstleri ahşapla kapatılıp, üzeri killi toprakla sıvanıyormuş. Bunun üzerine de kurban edilmiş sığır başları, bacakları ve kemikler bırakılıyormuş. “Bin Tanrılı” Hititler silinemeyecek izler bırakmışlar.

Bu arada Hitit barajlarından söz etmeden geçemeyeceğim. Kral Tudhaliya zamanında bölgeye 10 tane baraj yaptırmış. Kullandıkları teknik bugünün tekniği ile aynıymış. Sadece çimento yerine kil kullanmışlar. Tanrıça Hepat’a ithafen yapılan barajın içinden çıkan kaynak suyu bugün hala akıyor. Tarım arazilerinin sulanmasında kullanılıyormuş.

Düşe kalka yaşarken zaman içinde bir anılar deposu oluştururuz. Yaşamımız artar mı yoksa kendine mi eklenir? Boğazköy’deki Bin Tanrılı Gümüş Şehir Hattuşa’da zaman tersine çevrilmiş gibiydi. Irmak denize değil karşıt doğrultuda akıyordu. Geçmişin küllerini savurdum akan suya, geçen yüzyılları seyrettim durup karşısında, kum saatlerinden sızan mevsimlerin dönme dolabına bindim. Geçmiş ile gelecek kesişti. Bense bugünün sarkacında salınıp duruyorum hâlâ. “Yaşamak anımsamak mıdır yoksa / Sanmam, biz de bir sestik belki / Birileri için yıllar önceki / Şaşırtıcı karşılaşmada” (Melih Cevdet Anday)

Çorum ile ilgili diğer yazılarımız için Çorum Gezi Rehberi‘ne, planlamaya yönelik bölge yazılarımız için de Orta Karadeniz Gezi Rehberi‘ne bakmanızı tavsiye ederim. Sağlıcakla Kalın.

x

Konu: Türkiye, Çorum, Demet Kurt Güngör, Kısa Foto Gezileri
Etiket: Çorum, Çorum Gezi Rehberi, Hattuşa, Hitit Tarihi Gezi Rehberi, Hititler, Orta Karadeniz, Orta Karadeniz Gezi Rehberi, Zalpa Hikayesi
Yorum Yaz
Demet Kurt
  • Facebook
  • Twitter
  • Pinterest

Yorum Gezintisi

   Plansız Bir Tirilye Gezisi
Yazın yaptığımız Beypazarı Gezisi   

Bunu da Beğenebilirsin

Ankara’nın Simgelerinden Atakule

Devamını Okuyun

Yardımcı Peynirleri

Devamını Okuyun

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Haber bültenimize abone olun

Aboneliğinizi onaylamak için gelen veya istenmeyen posta kutunuzu kontrol edin.

Gezer Döner Com Yeni Yazarlarını Arıyor Tıkla ve Başvur
Hemen Başvur

Mutlaka Okumalısın

Yazın Yaptığımız Sinop Gezisi

22:59 20 Oca 2022

Sinop Plajları ve Beachleri

14:25 30 May 2021

Sinop Adası Gezisi

17:38 10 May 2021

Sinop İnceburun Yarımadası

10:00 06 Nis 2021

Akliman, Amazon Kadınlarının Koyu

15:18 14 Mar 2021

Tüm Yazıları

Editör – Serhat ÇELEBİOĞLU

Dünya’nın en zengin insanları sanıldığı gibi çok malı olanlar değil çok anısı olanlardır.

Tüm Yazıları

Tolga Yiğit

Tolga Yiğit Medya dünyasının önemli isimlerinden birisidir. Kendisini yıllarca Türkiye'nin en çok dinlenen radyolarında duymuşsunuzdur. Seyahat yazıları ile GezerDöner'de.

4 Kıta Keşfedildi
40 Ülke Gidildi
250 000 KM Gezildi
5000 Fotoğraf Çekildi

Keşfet

Aboneliğinizi onaylamak için gelen kutunuzu veya çöp posta kutunuzu kontrol edin.


© gezerdoner.com Bir Gezi ve Fotoğraf Sitesidir. Tüm Hakları Saklıdır.