• Ana Sayfa
  • Kimdir?
  • Giriş
  • Basında Biz
Gezer Döner – Gezi Rehberi Sitesi
  • Ana Sayfa
  • Avrupa
    • Almanya
    • Avusturya
    • Belçika
    • Çekya
    • Danimarka
    • Estonya
    • Finlandiya
    • Fransa
    • Hollanda
    • İngiltere
    • İtalya
    • İspanya
    • İsveç
    • İsviçre
    • KKTC
    • Letonya
    • Litvanya
    • Lüksemburg
    • Makedonya
    • Malta
    • Macaristan
    • Monako
    • Norveç
    • Portekiz
    • Rusya
    • Slovakya
    • Türkiye
    • Ukrayna
    • Yunanistan
  • Afrika
    • Fas
    • Güney Afrika Cumhuriyeti
    • Kenya
    • Madagaskar
    • Mısır
    • Tanzanya
  • Amerika
    • ABD
    • Arjantin
    • Küba
    • Şili
  • Asya
    • Azerbaycan
    • BAE
    • Bhutan
    • Ermenistan
    • Gürcistan
    • Hindistan
    • İran
    • Kamboçya
    • Katar
    • Kazakistan
    • Kırgızistan
    • Laos
    • Maldivler
    • Nepal
    • Singapur
    • Tayland
    • Umman
    • Vietnam
  • Yazarlar
    • Alev Erturgut
    • Aslı S Sertçelik
    • Ayşegül Seren Yıldırır
    • Bershka Lenka
    • Börte Büşra Yavuz
    • Canan E.Ersan
    • Carolina Ruiz
    • Chúc Thanh
    • Demet Kurt Güngör
    • Elif Yıldırım
    • Emel Karadeniz
    • Ender Yurtseven
    • Esma Durmaz
    • Ersin Din
    • Ertuğrul Muslu
    • Fatih Aktaş
    • Funda Aydoğan
    • Gözde Bilge
    • Hasan Sayınhan
    • Huyen Thu Tran
    • İmge Özdemir
    • Jenny QUINTANILLA
    • Jenny V. Owens
    • Mine Candar
    • Müjgan Ünal
    • Natalia Machado
    • Natia Urtashvili
    • Nesrin Orçun Ciritci
    • Ngọc Châu
    • Nha Nguyen
    • Rusudan Kvlividze
    • Serhat Celebioglu
    • Selma Eser
    • Semra Serttaş
    • Sevdiye Yeşil
    • Seyda Ölmez
    • Sibel Göktepe Filikçi
    • Smile Phyo
    • Songül Ezer
    • Şefika ÇAM
    • Şenol Yalpur
    • Tolga Yiğit
    • Tülay Özbay
    • Yaprak Bilge Çelebioğlu
    • Zeynep Bayraktar
  • Global
    • Argentina
    • Brazil
    • China
    • Colombia
    • Egypt
    • Fiji
    • France
    • Georgia
    • Holland
    • Italy
    • Japan
    • Morocco
    • Myanmar
    • Portugal
    • Peru
    • Russia
    • Singapore
    • Turkey
    • Thailand
    • UAE
    • USA
    • Vietnam
    • Vanuatu
  • Gezi Rehberleri
    • Amerika
      • Buenos Aires Gezi Rehberi
      • Küba Gezi Rehberi
      • Patagonya Gezi Rehberi
    • Afrika
      • Fas Gezi Rehberi
      • Şarm El-Şeyh Gezi Rehberi
    • Asya
      • Almatı Gezi Rehberi
      • Bişkek Gezi Rehberi
      • Hindistan Gezi Rehberi
      • İran Gezi Rehberi
      • Kamboçya Gezi Rehberi
      • Kırgızistan Gezi Rehberi
      • Nepal Gezi Rehberi
      • Singapur Gezi Rehberi
      • Tayland Gezi rehberi
    • Avrupa
      • Almanya Gezi Rehberi
      • Baltık Gezi Rehberi
      • Barselona Gezi Rehberi
      • Bavyera Gezi Rehberi
      • Benelüks Gezi Rehberi
      • Budapeşte Gezi Rehberi
      • Cenevre Gezi Rehberi
      • Chamonix Gezi Rehberi
      • Cinque Terre Gezi Rehberi
      • Como Gölü Gezi Rehberi
      • Fransa Gezi Rehberi
      • Fransız Rivierası Gezi Rehberi
      • Helsinki Gezi Rehberi
      • Hollanda Gezi Rehberi
      • İtalya Gezi Rehberi
      • İtalyan Rivierası Gezi Rehberi
      • İsviçre Gezi Rehberi
      • Kavala Gezi Rehberi
      • Kiev Gezi Rehberi
      • KKTC Gezi Rehberi
      • Kopenhag Gezi Rehberi
      • Letonya Gezi Rehberi
      • Liguria Gezi Rehberi
      • Litvanya Gezi Rehberi
      • Lizbon Gezi Rehberi
      • Lombardia Gezi Rehberi
      • Lüksemburg Gezi Rehberi
      • Milano Gezi Rehberi
      • Münih Gezi Rehberi
      • Orta Avrupa Gezi Rehberi
      • Oslo Gezi Rehberi
      • Porto Gezi Rehberi
      • Paris Gezi Rehberi
      • Prag Gezi Rehberi
      • Provence-Alpes-Côte d’Azur Gezi Rehberi
      • Riga Gezi Rehberi
      • Samos Adası Gezi Rehberi
      • Tallinn Gezi Rehberi
      • Taşoz Adası Gezi Rehberi
      • Venedik Gezi Rehberi
      • Veneto Gezi Rehberi
      • Verona Gezi Rehberi
      • Viyana Gezi Rehberi
      • Yunan Adaları Gezi Rehberi
    • Türkiye
      • Afyon Gezi Rehberi
      • Amasya Gezi Rehberi
      • Ankara Gezi Rehberi
      • Antalya Gezi Rehberi
      • Aydın Gezi Rehberi
      • Batı Karadeniz Gezi Rehberi
      • Bolu Gezi Rehberi
      • Bursa Gezi Rehberi
      • Çanakkale Gezi Rehberi
      • Denizli Gezi Rehberi
      • Çorum Gezi Rehberi
      • Eskişehir Gezi Rehberi
      • Göller Bölgesi Gezi Rehberi
      • Hitit Tarihi Gezi Rehberi
      • Isparta Gezi Rehberi
      • İstanbul Gezi Rehberi
      • İzmir Gezi Rehberi
      • Kapadokya Gezi Rehberi
      • Kars Gezi Rehberi
      • Kastamonu Gezi Rehberi
      • Kocaeli Gezi Rehberi
      • Likya Gezi Rehberi
      • Mardin Gezi Rehberi
      • Mersin Gezi Rehberi
      • Muğla Gezi Rehberi
      • Orta Karadeniz Gezi Rehberi
      • Safranbolu Gezi Rehberi
      • Sakarya Gezi Rehberi
      • Sinop Gezi Rehberi
      • Şırnak Gezi Rehberi
29 Nisan 202030 Nisan 2021

Buzullar Üzerine Bilgilendirici Bir Yazı

  • Önceki
  • Sonraki
Yazı Dizisi : Patagonya Gezi Rehberi
Daha Fazla Yazı
  • Buzullar Üzerine Bilgilendirici Bir Yazı
  • Estancia Denen Çok Büyük Çiftlikler
  • Glaciarium Patagonya Buzul Müzesi
  • Brazo Rico, Buzulun Oluşturduğu Doğal Bir Baraj
  • Lago Argentino, Doğal Bir Buzul Gölü
  • Günübirlik Perito Moreno Buzulu Gezisi
  • El Calafate’de Ne Yenir? Nerede Yenir?
  • Kış Ortasında El Calafate Gezisi
  • Gezginler İçin Şili Patagonyası Gidiş – Dönüş ve Vize Rehberi
  • Pumaların Evi Laguna Amarga Gezisi
  • Muhteşem Şelale Cascada Rio Paine Gezisi
  • Mirador Lago Nordenskjöld Gezisi
  • Ekran Görüntünüz Mirador Cuernos Gezisi
  • Mirador Salto Grande Gezisi
  • Gizemli Lago Pehoe Gezisi
  • Torres Del Paine Millî Parkı (Parque Nacional Torres del Paine)
  • Deniz Aslanları Adası (Isla de los Lobos)
  • Kuşlar Adası (Isla de los Pájaros)
  • Dünya’nın Sonundaki Fener Faro Les Éclaireurs
  • Penguenler Adası (Isla Martillo)
  • Acatushún Müzesi (Museo Acatushún)
  • Tierra del Fuego’nun En Eski Çiftliği Estancia Harberton
  • Dünya’nın En Güneyindeki Deniz Geçidi Beagle Kanalı
  • Ushuaia’da Ne Yenir? Nerede Yenir?
  • Ushuaia Deniz Müzesi
  • Dünya’nın Sonundaki Hapishane
  • Panamerikan Karayolu’nun Sonu Lapataia Körfezi
  • 2 Bayraklı Acigami Gölü (Lago Acigami)
  • Dünya’nın En Güneyindeki Postane (Correo del fin del Mundo)
  • Dünya’nın Sonu Treni (Tren del Fin del Mundo)
  • Tierra del Fuego Milli Parkı (Parque Nacional Tierra del Fuego)
  • Ushuaia Gezisi; Dünya’nın En Güneyindeki Şehir

İçindekiler

      • Yazar : Serhat ÇELEBİOĞLU
  • Patagonya Buzulları
    • Buzul Nedir? Nasıl Oluşur?
      • -Birikim Alanı (Accumulation Area) 
      • -Çekilme Alanı (Ablation Area) 
    • Buzulların Önemi ve Küresel Isınma Etkisi
    • Buzul Çeşitleri
      • -Buz Örtüsü
      • -Buz Alanları
      • -Buz Şapkaları
      • -Çıkış Buzulu
      • -Vadi Buzulları
      • -Dağ Buzulları

Yazar : Serhat ÇELEBİOĞLU

Dünya üzerinde çeşitlere yerlere yapmış olduğum gezilerde halen ya da geçmişte buzullar ile kaplı olan bölgelere gitme fırsatım oldu.

Son olarak Dünya’nın halihazırdaki 3. büyük buzul alanı olarak da bilinen Patagonya’ya da gidince bölgeye yönelik gezi yazılarımın daha iyi anlaşılabilmesi için başlangıç olarak Buzullar Üzerine Bilgilendirici Bir Yazı yazmaya karar verdim. 

Malesef küresel ısınma ile birlikte buzulların davranış şekli de gittikçe artan şekilde negatif olarak değişmeye başladı. Doğal olarak da küresel ısınma kapsamında buzullardaki değişimlerin izlenmesi bilim adamlarının daha çok önem verdiği bir konu haline geldi.

Himalaya Dağları
Himalaya Dağları

Çünkü bu negatif trend ile yaşamın devamı arasında keskin bir bağlantı olduğu düşünülüyor. Yani buzulları kaybettiğimiz gün yaşamın da sürdürülemez hale geleceği gibi…

Laguna Amarga
Laguna Amarga

Buzulların varlığı tamamen kar yağışlarının devamına ve hava sıcaklığının daha fazla düşmemesine bağlı. Çünkü küresel ısınmaya ilk olarak buzullar tepki veriyor. Daha iyi anlaşılabilmesi için anladığım ve gördüğüm kadarıyla konuyu aşağıda özetledim. Keyifli okumalar diliyorum.

Patagonya Buzulları

Buzul Nedir? Nasıl Oluşur?

Dünya’nın vücut bulmasından itibaren belirli aralıklarla buzul çağları yaşanmış. Buzul çağlarının arasında da sıcak ara süreçler olmuş. Tabii ki bahsettiğim bu olaylar insan aklının alamayacağı süreler. Son buzul çağı 25 bin yıl önce başlamış ve 10 bin yıl önceye kadar devam etmiş. Yani şu anda Dünya sıcak süreçte devam ediyor.

Bu durum Dünya’nın yörüngesi ve eğimi ile ilgili. Dünya’nın yörüngesi daha fazla eliptik hale gelip daha az güneş enerjisi aldığı zamanlarda buzul çağları oluşuyor. Bunun periyodu da yaklaşık 100.000 yıl.

Peki buzul nedir? En basit tabiriyle yıllar boyunca erimeyen aşırı yoğun kar birikimleri. Binlerce yıllık birikimlenmenin sonucunda artan basınçla birlikte kar daha fazla sıkışarak yoğunlaşıyor ve alt katmanlardan itibaren sertleşen kar buzul bir kütleye dönüşüyor.

Buzullar-Buzul Oluşum Süreci
Buzul Oluşum Süreci

Eğer uygun coğrafi koşullar da varsa kütlesinin tamamı zemin üzerinde kaymaya başlıyor. Eğer su ile karşılaşırsa da burun denilen bir buzul cephesi oluşturuyor.   

Buzullar-Lago Argentino
Lago Argentino

Bu tür oluşumları Patagonya’da görmek mümkün. Zaten bunların yaşandığı göllere de buzul gölü diyorlar. Buzul ile ilgili değerlendirmeleri ortaya koymak için 3 değişken çok önemli.

-Birikim Alanı (Accumulation Area) 

Kar birikiminin yağan ve eriyen kar miktarını aşması ile beslenen buzul alanı olarak tanımlanabilir. ELA’nın üst bölgesindedir.

Buzullar- Birikim Alanı Sisli Arka Bölge
Perito Moreno Buzulu Birikim Alanı Sisli Arka Bölge

Her zaman karla kaplı. Sulu kar, ıslak kar ve kuru kar görülebilir. ELA yakınında bindirilmiş buz olarak da görülebilir. Bu bölgede yüzey yüksek yansıtma yapar. Beyaz ve pürüzsüzdür.

-Çekilme Alanı (Ablation Area) 

Kar birikiminin yağan ve eriyen kar miktarından az kalması sonucu beslenemeyen buzul alanındaki geri çekilme alanı olarak tanımlanabilir. ELA’nın alt bölgesindedir. 

Buzullar- Çekilme Alanı (Ablation Area) 
Perito Moreno Buzulu Çekilme Alanı (Ablation Area)

Bölgenin en önünde burun denen her türlü etkiye açık buzul cephesi vardır. Erime mevsiminin sonunda çıplak buzları da görmek mümkün olur. 

Buzullar- Çıplak Buz
Perito Moreno Buzulu Çekilme Alanı (Ablation Area)  Çıplak Buz

Çıplak buz yüzeyi daha az yansıtma özelliğine sahip ve üzerinde akarsular, göletler, çatlaklar görülebiliyor.

Buzullar- Moulin Örnekleri
Moulin Örnekleri

Bu bölgede çok fazla moulin ya da başka deyişle kabaca dairesel, dikey şaft şeklinde buzul değirmenleri oluyor. Bunlar buzulun dibine kadar yüzlerce metre derinliğe ulaşabiliyor veya sadece buzulun içerisinde akarsuların aktığı yarıklara kadar (yaklaşık 10-40 m) bağlantı sağlayabiliyor. Moulinlerden gelen su, buzulun tabanını yağlıyor ve buzul hareketi ile burunlaşmayı etkiliyor.

-Denge Hattı Yüksekliği (ELA-Equılibriım Line Altitude)

En temel buzul istatistik değişkeni olarak kabul ediliyor. Birikim alanı ile çekilme alanı arasında dengenin kurulduğu yükseklik olarak tanımlanabilir. Diğer bir deyişle yıllık kar birikimi ile buz erimesi arasında dengenin sağlandığı ya da eşit oldukları yükseklik. Bu yükseklik değeri yıl boyunca hava koşullarına göre değişiklik gösterebiliyor. Ancak ortalaması alındığında ortaya ELA değeri çıkıyor. 

Buzullar küresel ısınmaya karşı tepkilerini suya doğru uzanan gözle de takip edebildiğimiz buzul cephelerinde, yüzeylerinde ya da ELA değerlerinde gösteriyorlar.

Yine de genel olarak buzulun göle uzanan kısmındaki değişimlerin küresel ısınmadan çok göl şartlarından da etkilendiği düşünülüyor.

Buzulların Önemi ve Küresel Isınma Etkisi

Buzulların hayatımızda 2 çok önemli rolü var.

-Güneş ışınlarının %45-85 kadarını geri yansıtarak Dünya’yı soğuk tutuyorlar.

Buzul Masaları
Buzul Masaları

Bunun için verilebilecek en güzel örnek sanırım buzul masaları olabilir. Görüntü olarak sanki buz bir kaya parçası etrafında erimiş gibi görünüyor.

Buzul Masaları
Buzul Masaları

Aslında aşınmış kaya parçası buzun üstünde durup buzu güneş ışınlarından koruyor. Bu nedenle erime kayanın etrafında olsa da altında kesinlikle olmuyor. Bu durumda ortaya masaya benzeyen kuru bir kaya çıkıyor. 

Buzullar- Kopan Bir Buz Parçası
Kopan Bir Buz Parçası

-Buzullar aynı zamanda çevrelerini de besleyen çok önemli tatlı su kaynakları. Dünya su kaynaklarının sadece % 3’ü tatlı su. Malesef hızla erimeye devam ediyorlar.

Buzul Çeşitleri

Dünya’nın bugün % 10’u buzullarla kaplı. Milyonlarca yıl önce bu oran % 30’muş. Yani buzullar bir bakıma çekilirken aynı zamanda yer şekillerini de etkilemiş. Bazı yerlerde vadiler bazı yerlerde buzul gölleri ortaya çıkmış. Buzullar benzer olmakla birlikte hacim, şekil ve yerleri itibariyle farklılık gösteriyor.

-Buz Örtüsü

50.000 km² den büyük kara özellikleri gösteren kıtasal buzul kütleleri. Grönland ve Antarktika ise Dünya’da bulunan 2 örtü tipi buzul. Bu buzullar Dünya üzerindeki buzulların % 97’sini oluşturuyor.

-Buz Alanları

Birikim alanı 50.000 km² den küçük, akışı altındaki topografyadan ve kalınlığından etkilenen buzullar.

-Buz Şapkaları

Kubbe biçiminde bulunan buz kütleleri. Daha çok dağ zirvelerinde bulunuyor.

-Çıkış Buzulu

Brazo Rico ve Perito Moreno Buzulu
Brazo Rico ve Perito Moreno Buzulu

Daha çok vadi buzulu şeklinde olan ancak denize ya da göle doğru akan buz örtüsü, buz alanı ya da buz şapkası.

-Vadi Buzulları

Yüksek dağ vadilerinde oluşan vadinin şeklini alan ve topografya da uygunsa genelde kar hattında hareket eden  buzullar.

Mer de Glace
Mer de Glace

Amerika’da Alaska’da, Avrupa’da ise Alplerde de yer yer oldukça uzun vadi buzulları var. Ancak buzul gölleri yok. Çünkü buzullar artık çekilmiş durumda.

Lugano Gölü
Lugano Gölü

Como, Maggiore ya da Lugano Gölleri için bu oluşumlara güzel örnekler diyebilirim. Ülkemiz daha çok Hakkari dolaylarında yükseklerde vadi buzulları var. 

-Dağ Buzulları

Çok yüksek dağ bölgelerinde oluşan değişik çeşitteki buzullar.

Alpler
Alpler

Ülkemiz daha çok dağ tepelerinde ya da yamaçlarında küçük çaplı olarak görülmekte. 

Sanırım bu kısa ve özet bilgilendirici yazı ile amacıma ulaşmışımdır. Bölge ile ilgili olarak tüm gezginlerin bilmesi gereken ikinci konu estancialar. Bu konuyu da Estancia Denen Çok Büyük Çiftlikler başlıklı yazımda ele aldım. 

Patagonya ile ilgili diğer yazılarımız için tıklayınız. Sağlıcakla Kalın.

Konu: Genel, Amerika, Arjantin, Serhat Celebioglu
Etiket: Arjantin, Arjantin Gezi Rehberi, Patagonya, Patagonya Buzulları, Patagonya Gezi Rehberi
Yorum Yaz
Serhat ÇELEBİOĞLU
  • Facebook
  • Twitter
  • Pinterest

Yorum Gezintisi

   Garda Gölü, İtalya’nın En Büyük Gölü
Namo Buddha Manastır Kompleksi   

Bunu da Beğenebilirsin

Ankara’nın Simgelerinden Atakule

Devamını Okuyun

Afitap Meyhane, Ankara’da Bir Efsane

Devamını Okuyun

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Haber bültenimize abone olun

Aboneliğinizi onaylamak için gelen veya istenmeyen posta kutunuzu kontrol edin.

Gezer Döner Com Yeni Yazarlarını Arıyor Tıkla ve Başvur
Hemen Başvur

Mutlaka Okumalısın

Yazın Yaptığımız Sinop Gezisi

22:59 20 Oca 2022

Sinop Plajları ve Beachleri

14:25 30 May 2021

Sinop Adası Gezisi

17:38 10 May 2021

Sinop İnceburun Yarımadası

10:00 06 Nis 2021

Akliman, Amazon Kadınlarının Koyu

15:18 14 Mar 2021

Tüm Yazıları

Editör – Serhat ÇELEBİOĞLU

Dünya’nın en zengin insanları sanıldığı gibi çok malı olanlar değil çok anısı olanlardır.

Tüm Yazıları

Tolga Yiğit

Tolga Yiğit Medya dünyasının önemli isimlerinden birisidir. Kendisini yıllarca Türkiye'nin en çok dinlenen radyolarında duymuşsunuzdur. Seyahat yazıları ile GezerDöner'de.

4 Kıta Keşfedildi
40 Ülke Gidildi
250 000 KM Gezildi
5000 Fotoğraf Çekildi

Keşfet

Aboneliğinizi onaylamak için gelen kutunuzu veya çöp posta kutunuzu kontrol edin.


© gezerdoner.com Bir Gezi ve Fotoğraf Sitesidir. Tüm Hakları Saklıdır.