Orijinal Sacher-Torte; çikolata, kayısı reçeli ve şekersiz çırpılmış kremadan oluşan bir tatlı. Bazılarına göre turta, bazılarına göre pasta ya da bazılarına göre kek olarak görülen söz konusu tatlı bugün Dünyaca ünlü bir Avusturya tatlısı.
Avusturya’nın çikolataları İsviçre kadar güzel ama onlar bu konuda öne çıkmak yerine aslında malzeme bakımından çok da alakaları olmayan bir tatlı ile öne çıkmışlar. Kayısılı turta diye de dilimize çevriliyor ama ben kişisel olarak buna kayısılı pasta da diyebilirim.
Onlar bu tatlıya imparatorluk ya da saray tatlısı bile diyorlar çünkü keşfinden itibaren daha çok zenginlere hitap eden bir tatlı olmuş. Bugün bile öyle…
Aslında böyle bir tadın bizim mutfağımızdan çıkmasını beklerken kayısıyı ithal eden Avusturya’dan çıkması ise hakikaten enteresan bir çelişki. Araştırmadım ancak bu işin içerisinde de Osmanlı bağlantısı olduğundan eminim.
Diğer taraftan bu tatlının orijinali ise bugün sadece ülke çapında yayılmış bir kaç Sacher Cafede sunuluyor. Bu nedenle bu tatlının orijinalini da sadece bu kalbur üstü olarak nitelendirebileceğim kafelerde yiyebiliyorsunuz.
Bu duruma ben de kefilim. Çünkü bu kafelerin dışında yediğiniz sacher-torte tatlısının ne kadar lüks bir mekan ya da işletme olursa olsun malesef Orijinal Sacher-Torte tadı ile yakından uzaktan bir alakası yok. Çünkü tatlının tarifi 1832 yılından beri hala bir sır.
Yazımızın bundan sonraki kısmında bu tatlı ile ilgili gezgin arkadaşlarımın işine yarayacak daha detaylı bilgilere yer vereceğim.
Orijinal Sacher-Torte
Avusturya dendiğinde tatlı olarak en başta Apfelstrudel gözükse de bu lezzet tüm Orta Avrupa’da nereye giderseniz gidin yiyebileceğiniz bence çok özel olmayan sıradan bir lezzet. Orijinal Sacher-Torte ise sadece belli noktalarda ulaşabileceğiniz çok farklı özel bir tat.
-Hikayesi
1832 yılında Prens von Metternich, hasta baş aşçının yerine 16 yaşındaki fırıncı çırağı Franz Sacher’e, akşam gelecek seçkin misafirleri için bir pasta yapmasını emretmiş.
Ne yapacağını bilemeyen çırağın elinde ise sadece çikolata, kayısı reçeli ve krema varmış. Elindeki malzeme ile daha önce de denemiş olduğu bir tatlı yapmaya çalışmış.
İlginç şekilde yapılan tatlı o kadar beğenilmiş ki sadece birkaç yıl sonra Viyana’da olağanüstü popülerlik kazanmış uluslararası olarak bilinip ve beğenilir olmuş.
Ün ve sır para da getirmiş tabii ki 1876 yılında Franz Sacher’in oğlu Eduard Sacher, Viyana’nın kalbinde “Sacher” adında özel bir lüks otel açmış. Otelin konuklarına sunduğu en önemli ürünü ise aynı isimli orijinal tatlı olmuş.
1880 yılında Eduard Sacher, Anna Maria Fuchs ile evlenmiş. Anna, Sacher’i kısa sürede Viyana’nın en çok rağbet gören oteli ve ünlülerin ve ülkenin yüksek sosyetesinin buluşma mekanı haline getirmiş.
1892 yılında Eduard Sacher ölünce otelin sorumluluğunu eşi Anna üstlenmiş. Onun sorumluluğunda Sacher’in ünü tüm Avrupa’ya yayılmış.
1930 yılında Anna Sacher ölünce Hans Gürtler, eşi Poldi ve Siller ailesiyle birlikte oteli devralmış ve bu saygın yapıyı restore ettirmiş. Otel bu dönemde bugün gördüğümüz birinci sınıf otel halini almış.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1945 yılında otel önce Rusların, sonra da İngilizlerin eline geçmiş. Savaşın sona ermesinden 6 yıl sonra Gürtler ve Siller aileleri otelin kontrolünü yeniden ele geçirmiş ve oteli yenilemişler.
1962 yılında Siller ailesi ölünce otel tamamen Gürtler ailesinin mülkiyetine geçmiş.
1970 yılında Hans Gürtler ölünce oğlu Peter Gürtler yönetimi devralmış ve ilk genişleme bu dönemde başlamış.
1994 yılında Sacher Otelleri, “Dünyanın Önde Gelen Otelleri” ittifakının üyesi olmuş.
1999 yılında ilk bağımsız Café Sacher Innsbruck’ta açılmış. Bunu 2003 yılında Café Sacher Graz takip etmiş. Salzburg’daki »Österreichischer Hof« otelinin adı »Hotel Sacher Salzburg« olarak değiştirilmiş.
2005 yılından itibaren original sacher tatlıları bağımsız kafelerin dışında online mağazalarla dünyanın her yerine gönderilmeye başlanmış.
2009 yılında yurt dışına gönderilen el yapımı tatlı sayısı 360.000’e ulaşmış.
2023 yılında Avusturya dışında ilk Café Sacher Caffè Sacher Trieste olarak açılmış.
-Orijinal Sacher-Torte Bugün
Orijinal Sacher-Torte artık Avusturya’nın kültürel ve mutfak taçlandırıcı sembollerinden biri olarak kabul ediliyor.
Bu tatlı bugün Avusturya’da ya aynı adlı otellerin pastahane bölümlerinde ya da şehirlerin en şık caddelerinde bistro tarzı aynı adlı kalbur üstü kafeleride sunuluyor.
Bu tatlıyı ilk kez 2013 yılında Viyana’nın en iyi kafelerinden biri olarak öne çıkan Otto Habsburg’dan Hillary Clinton’a, Gustav Mahler’den Paul McCartney vb. pek çok ünlünün müdavimi olduğu Cafe Landtmann’da yemiş ve çok beğenmiştim.
Hatta daha sonra Ankara’da oturduğumuz Oran muhitinde bulunan Palet Pastane’sine her gidişimde de mutlaka kahvenin yanında almaya devam etmiştim.
Genel olarak ailem tarafımdan ağır bulunan ve pek sevilmeyen bu tatlıyı ilk kez Graz’da gerçek bir sacher cafe olan Café Sacher Graz’da yiyince neden tatlının adının Orijinal Sacher-Torte olduğunu da hepimiz anlamış olduk ki bu sefer tatlıyı ailem de fevkalade güzel buldu.
Bu durumun sebebi şu. Orijinal Sacher-Tortenin 1832’den kalma gizli tarifi hala rakipsiz. Orijinal Sacher-Torte’yi yapmak için en yüksek kalitede malzeme kullanılıyor ve malzeme fırında doğru sıcaklık ve nem de pişiriliyor.
Yumurtaların çırpılmasından başlayan ve pişirilmesine kadar geçen 34 adımın çok fazla beceri ve zanaatkarlık gerektirdiği söyleniyor.
En fazla 2 hafta içerisinde tüketilmesi gereken tatlının ebatlarına göre fiyatı da 47 ila 77 Euro arasında değişiyor.
Dolayısıyla başka kafelerde yiyeceğiniz tatlı sadece Orijinal Sacher-Torte’nin orijinal olmayan bir kopyası olarak sizlere sunuluyor.
-Orijinal Sacher-Torte Nerede Yenir?
Bu tatlı için ideal yer olarak tüm Viyanalılarca Hotel Sacher gösteriliyor ama tercih tabii ki size bağlı….
Yukarı’da Avusturya giderseniz tatlının orijinalini yiyebileceğiniz şehirleri de belirttim. Bu şehirlere giderseniz mutlaka ama mutlaka bu tatlıya vakit ayırın. Kesinlikle değeceğine kefilim.
Biz tatlının kopyasını değil de orijinalini biz ilk defa Café Sacher Graz’da yedik. Herrengasse Semtindeki oldukça lüks restoranda kırmızı kadifede bir melankoli havası hakim.
İnsanların giyimi de mekanın gösterişi de çok üst düzey. Mekan biri birine birleşik 2 bölümde işletiliyor. Bir bölüm lüks bir restoran iken bir diğer bölüm şık bir kafe olarak donatılmış.
Graz’a uğrarsanız burayı da kesinlikle tavsiye ederim.
Değerlendirme
Türkiye’de çoğu insan kayısılı pasta sevmez biliyorum ama bu tadı Avusturya’da mutlaka deneyin. Yalnız hakiki bitter çikolata ve yoğun kakao ile yapıldığı ve çok ağır bir tatlı olduğu için 2 kişi 1 porsiyon almanızı tavsiye ederim.
Avusturya ile ilgili diğer yazılara Avusturya Gezi Rehberi‘nden ulaşabilirsiniz. Bölgesel planlama yapıyorsanız Orta Avrupa Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.
