Kaymaklı Yeraltı Şehri Gezisi

Kaymaklı Yeraltı Şehri ziyareti ile şunu gördüm ki dönemin gerektirdiği baskı ve zorlamalar nedeniyle insanlar yer altında yaşamaya mecbur kalmış. Ölmemek ve hep kaçmak zorunda kalmamak için görünmemeyi tercih etmişler. 

Hal böyle olunca kolay oyulan bir yer altı yapısına sahip olan bölgede bir çok mağara ya da yer altı şehri oymuşlar. Bu durum 25 bin Km² alana yayılmış Kapadokya bölgesinin hala çözülememiş gizemlerinden biri. 

Yer altını ilk ne zaman oydular, neden yerleştiler, kaç medeniyet orada yaşadı, hala gizemini koruyan konular.

Şimdiye kadar 40’a yakın yer altı şehrinin içine girilmiş. Oysa bölgede 200 civarında yer altı şehri olduğu tespit edilmiş. Bu seyahatimizde en büyüklerinden birini, Kaymaklı Yeraltı Şehri‘ni ziyaret edeceğiz.

Kaymaklı Gezisi

Yer altı şehrinin bulunduğu aynı adlı Kaymaklı, Nevşehir ilinin Merkez ilçesine bağlı bir belde.

Kaymaklı’ya Ulaşım

Burası Nevşehir’in 20 km güneyinde Nevşehir Niğde yolu üzerinde Kaymaklı Beldesi’nden bulunuyor. Araba ile Nevşehir’den 20 dakikada ulaşabilirsiniz. Otopark alanı var ve ücreti 5 TL (2021).

Adres: Cami Kebir Mahallesi yeraltı şehri, Belediye Cd., 50760 Nevşehir

Kaymaklı Yeraltı Şehri Ziyaret Saatleri ve Giriş Ücreti

Yer altı şehrini  her gün 08:00-16:15 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. Kişi başı giriş ücreti 60 TL, 8 yaş altı ve öğretmenlere ücretsiz (2021). Müzekart ile ücretsiz gezebilirsiniz. Kapadokya gezisi yapacaksanız, tarihi ve turistik yerleri gezeceğiz diyorsanız tam veya indirimli olsun Müzekart edinmeniz iyi olur.

İlk ziyaretimde bildiğiniz mağara girişi olan bir kapıdan girmiştim şehre. Bu son seferde karşılaştığım manzaraya çok şaşırdım. Giriş kapısının önüne fotoğrafta gördüğünüz modern(!) iskele yapılmış. Burukluk yaşadığım bir an…

Kaymaklı Gezisi

Kaymaklı Yeraltı Şehri‘nin Tarihi

Yakınlarında Hitit medeniyetine ait kaya kabartmaları bulunmuş. Hititlerin buluşu olan poternlere (savunma amaçlı bindirme taşlı uzun tüneller) burada da rastlanması tarihinin 3-4 bin yıl kadar geriye götürülmesini mümkün kılıyor.

Yunanlı bir tarihçi M.Ö. 400’lü yıllarda kaleme aldığı bir kitabında İran hükümdarına karşı yapılan seferden dönerken Sparta Ordusu’nun dinlenmek amaçlı Kaymaklı yeraltı şehrinde konakladığını yazmış.

Öncelikle antik çağda barınma amaçlı yapıldığı, sonrasında ise artan dış tehditlerden dolayı saklanma ve savunmaya yönelik genişletilerek toplu iskan alanlarına dönüştürüldüğü biliniyor.

Her dönemde istilacıların hedefi olması, özellikle Hristiyanlığın ilk yayılma döneminde ve özellikle de 7. yy.da Arap Sasani’lerin saldırılarından korunmak amaçlı daha da derine katlar yapılmasına neden olmuş.

Bu dönemde iç tasarımlar geliştirilmiş. Yine tüm yeraltı şehirlerinde toprak altına inen halkla beraber, hayvanlar, özellikle inekler için de yaşam alanları oluşturulmuş. Kiliseler de yer altına alınmış.

Yer altı koridorlarına ulaşan istilacıların düşmeleri için metrelerce derinliği olan kuyular yapılmış, koridorların tavanlarından kızgın yağ dökmek için delikler açılmış.

Bugün ise Dünya’nın her tarafından turist çeken bir cazibe merkezi konumunda bulunuyor.

Kaymaklı Yeraltı Şehri

Yeraltına doğru 15 kat olduğu tahmin edilmekle birlikte henüz 5 katı geziye açık. Düşünün burada zamanında 5000 kişinin yaşayabildiği değerlendiriliyor.

Tarihi dokusu ve enteresan mimarisi ilgi çekici. Teyit edememekle birlikte Kaymaklı ile Derinkuyu arası 18 km boyunca bir bağlantının olduğu da söyleniyor.

Bölgedeki tüm yeraltı şehirlerinde olduğu gibi burada da ilk kat ahırlardan oluşuyor.

2. katında özel girişi olan kilise ve bazı mezarlar bulunuyor. Önemli bir özelliği de bakır işleme atölyesine sahip olması.

Mağaraların gün boyu aydınlanmaları duvarlara açılmış özel oyuklara konulan kandillerle sağlanmış. Taş ev şeklinde odadan odaya geçişler mevcut.

Dışarıya çıkış kapısı tek parça dikey duran, girişe uygun çapta, 50 cm kalınlığındaki disk şeklinde kaya parçasından oluşturulmuş ve sadece içeriden açılmasını olanaklı kılmış.

Özellikle oturma alanları 3. katta bulunuyor.

Aynı anda 5 bin kişiyi barındırabilecek bu şehirde mutfak, erzak depoları, şırahaneler 4. kata yapılmış.

Giriş ve çıkış okları rehberliği olmasa kaybolabileceğiniz labirent gibi:)

Derinkuyu’yu bilenler için belirtmeliyim. Buradaki geçitler ve odalar daha küçük. Bazı koridorlardan geçerken başınızı eğmek hatta iki büklüm olmak zorundasınız. Fazla kilolu insanların geçemeyeceği darlıkta tüneller var. Yer yer oldukça daralan tüneller kimilerinde klostrofobi oluşturabilir.

Havalandırma sağlayan bacalara sahip fakat aşağı katlara inildikçe oksijenin nispeten azalması nefes güçlüğü çekenler için sıkıntı olabiliyor. 4. kata kadar indikten sonra oradan da geri dönmeye gerek kalmadan açık havaya çıkmak mümkün.

Kaymaklı’dan Ne Alınır?

Yeraltı bu durumdayken yeryüzü de turistini bekliyor. Oldukça dar bir alanda turistik eşya ve halı kilim satışları yapılıyor. Etrafı gezmeniz 5 dakikanızı alıyor. Dolayısıyla bu küçük alanda dükkan sayısı çok az.

Bu dükkanlarda Kapadokya’nın tamamında bulabileceğiniz hediyelikler satılıyor. Çıkıştaki satıcılar ürünleri etiketlememiş, fiyatları nabza göre veriyorlar” Abla 60, sana 50 yaparız” gibi.

Ayrıca daha 1 ay önce Ankara Kalesi’nden aldığım pançonun aynısının biraz daha fazla fiyatla satıldığını gördüm. Pahalı satıyorsunuz dediğimde fiyat hemen düşürülüyor.

Bölgede oniks taşı işlemeciliği çok fazla. Ayrılık ve şans taşı olarak bilinen oniks taşından takı, tespih, elma armut gibi meyve şekilleri ve özellikle de takı çeşitlerini uygun fiyatlar ile satın alabiliyorsunuz.

Kök boyalı el dokuma kilim ve halılar… Anadolu’nun binlerce yıllık tarihi boyunca getire geldiği kültürel sembollerle donanmış şekilde alıcısını bekliyor.

Değerlendirme

Sonuç olarak Yeraltı şehri için çok beğendiğimi mutlaka görülmesi gereken bir tarihi yer olduğunu belirtmeliyim. Kalabalık turist grupları ile karşılaşmak sıkıntı olsa da gezmeye değecek bir yeraltı şehri.

Unutulmaması gereken önemli bir konu daha; Durursan Yaşlanırsın

Kapadokya ile ilgili diğer yazılar için Kapadokya Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.