Yeryüzünün Beyazlar Ülkesi Pamukkale ve Antik Mucizeler

Sizlere bugün Yeryüzünün Beyazlar Ülkesi Pamukkale ve Antik Mucizelerden bahsetmek istiyorum.

Bildiğiniz gibi Dünyada aynı şartlarda yeniden olması imkan olmayan doğal ve kültürel yapılar bulunmaktadır. Milyonlarca yıl öncesinden günümüze kadar doğal ve insan tahribatı sonucu gelmeyi başarabilmiş bu yapılar insanlık adına gelecek nesillere miras kalır.

Bu yerlerden birisi de ülkemizin dünya çapında tanınmış dünya mirası Pamukkale. Şifa kaynağı suları ve essiz oluşumu ile adeta cennetten bir köşe.

Tarih, jeoloji, turizm, arkeoloji, coğrafya gibi çeşitli bilim dallarından bir araya gelmesiyle bilimsel değeri bulunuyor. Pamukkale geçmişten günümüze kadar ilgi çekmiş ve çekmeye devam ediyor. Öyle ki antik dünyanın  ‘ölüler ülkesine geçiş kapısı’ olarak adlandırılan Plütonium diğer adıyla Cehennem Kapısı hakkında anlatılanlar ilginizi çekecektir.

Bu doğa harikası her yıl milyonlarca turisti kendine çekmektedir. Yumuşak gibi olsa da aslında kaya gibi sert bir pamuk diyarı. UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yerini alan bu yer görenleri adeta kendine hayran bırakıyor.

Tabi ki sadece travertenlerden ibaret değil Pamukkale. Çevresinde ‘ Kutsal kent’ anlamında ki Hierapolis Antik Kenti, içerisinde 2000 yıllık tarihi eserlerin olduğu Kleopatra Havuzu ve Pamukkale Arkeoloji Müzesi de yer alıyor.

Pamukkale Sudan Oluşan Taşlar

Peki bu beyaz cennet nasıl oluştu?

Traverten kelimesi İtalyanca ‘ Travertino ’ yani Tibur Taşı anlamına gelen Lapis Tiburtinus kelimesinden türediği belirtilmektedir.

Travertenler bir çeşit kaya türüdür, esasen kayaların çökmesi sonucu medyana gelmektedir.  Sıcak su kaynakları tarafından doğal kanalların aracılılığıyla traverten havuzlarına dökülmektedir.

Traverten

36°C sıcaklığındaki suyun içerisinde bolca kalsiyum ve hidrokarbonat bulunmaktadır.  Suyun havayla teması sırasında karbondioksit ve karbonmonoksit uçar, daha sonra kalsiyum karbonat çökeltisi sonucu traverten oluşumu gerçekleşir. Traverten havuzuna dökülene kadar katettiği yolları beyaza boyar.

Dikkat çeken bir özelliği de beyaz renkli olması. Bunun nedeni suyun kalsiyum açısından zengin olmasıdır. Zaman içerisinde sertleşip kaya görünümünü alır. Yamaçta oluşan suyun dağılımı travertenler havuzlarının ilk şekillerini oluşturur. Rüzgarın etkisiyle de havuzların kenarları şekillenir. Eğimin etkisi ve suyun aşağıya düşüşüyle havuzlar dikit ve sarkıtlarla süslenir.

Traverten üzerinde yosunlaşma oluşumunu korunmasından dolayı, travertenlere kontrollü olarak belirli zaman aralıklarında termal su verilmektedir. Buna hava koşulları da önemli bir etkendir.

Dünya’da ve Türkiye’ de birçok traverten şekli olmasına rağmen görüntü, yapı, renk açısından korunmaya değer Pamukkale essiz bir doğa harikası. Termal su anlamında zengin ve tedavi amaçlı eski çağlardan beri şifa merkezi olarak kullanılıyor.

Pek tabii buna yanı başında Hierapolis kentinin de etkisi olmuş. Görkemli kalıntılarıyla antik kent ve traverten havuzları essiz bir görünüme kavuşmaktadır.

Görkemli Şehir Hierapolis

Günümüze kadar ulaşabilen, Helenistik ve Hristiyanlık dönemlerine ait kalıntıları içerisinde barından önemli bir merkezdir.

Kentin ismi Amazonlar Kraliçesi olarak da bilinen, Bergama’nın efsanevi kurucusu Telephos’un karısı Hiera’dan aldığı tahmin ediliyor.

Hierapolis Antik Kenti milattan önce II. Yüzyılda Bergama Kralı II. Eumenes tarafından da kaplıca şehri olarak kurulduğu biliniyor.

Arkeolojik araştırmalar sonucu kentte daha önceleri bir yaşamın olduğu ve Frigler tarafından tapınak inşa edildiği tahmin ediliyor.

Ayrıca Strabon ve Ptolemaios’un bilgileri kapsamında da, Karia bölgesine sınır olan Tripolis ve Laodikeia kentlerine yakınlığından dolayı da Frigya kenti olduğunu söyleniyor.

Pagan ve Hristiyanlık dönemlerinde kutsal kent olarak anılan Hierapolis Antik Kenti geçirdiği depremlerden dolayı oldukça iyi bir şekilde korunarak günümüze kadar gelmeyi başarabilmiştir.

Kutsallığın önemli nedeni ise İ.S 80 yıllarında Hristiyanlığı yaymaya gelen Hz. İsa’nın 12 havarisinden biri olan Philippus’un burada çarmıha gerilerek öldürülmüş olmasıdır. Philippus Hristiyanlar için önemli bir kişiliktir. Daha sonra kent önemli bir dini merkez olmuştur. Günümüzde de Aziz Philippus bayramı olarak ayinler yapılmaktadır.

Şehir deprem bölgesinde bulunmasından dolayı üst üste geçirdiği depremlerin ardından, kent sürekli yenilemelerle Helenistik özelliklerini kaybetmiştir. Böylece kentte hakim olan Roma mimarisi Hierapolis kentinin, tipik Roma kenti görünümünü oluşturmuştur.  Kaplıcalardan yararlanmak için şehre çok sayıda kişi akın eder. Böylece şehir sanat, felsefe, ticari alanda önemli bir konuma ulaşır.

Kentin yapıları arasında; Nekropol ( arkeolojik şehirlerde mezarlıkların ve toplu mezar yerlerinin bulunduğu bölgeye verilen isim), Domitiyan Yolu ve Kapısı, Güney Bizans Kapısı, Oktokonus Tapınağı, Surlar, Tiyatro, Frontinus Caddesi ve Kapısı, Agora, Kuzey Bizans Kapısı, Gymnasium, Tritonlu Çeşme Binası, Apollon Kutsal Alanı, Su Kanalları ve Nymphaeumları ( su deposu) Filipus Martynonu ve Köprüsü, Direkli Kilise, Nekropol Alanı, Katedral ve Roma Hamamı kalıntıları yer almaktadır.

Hierapolis Arkeoloji Müzesi

Yenilenme ve arınma ritüeli olarak görülen ve Hierapolis halkı için de hamamlar önemli bir yere sahipti. Şehrin dışına inşa edilen hamamlar, yolcuların şehre ayak bastıklarında temiz olmalarını istemeleridir.

(İsis Rahibesi Eleusis Gizemleri ritüellerini yaparken bahar aylarında bereketin habercisi olurlarmış.)

Hierapolis’te Hamam Kilise, Bizans Hamamı ve Büyük Hamam olmak üzere 3 hamam bulunmaktadır. Kiliseye dönüştürülmüş olana Hamam Kilise, iyi korunmuş şekilde günümüze kadar gelmeyi başarabilmiştir.

(Frigya tanrılarından ve Ana Tanrıça Kybele’nin aşkı)

VII. Yüzyılda gerçekleşen depremin ardından Bizans Hamamı da tarihe gömülmüştür.

( Mitolojide deniz tanrılarından biridir. Belden yukarısı insan belden aşağısı balık şekline sahip bir deniz tanrısıdır.)

Tipik bir Roma Hamamı olan ve günümüzde Hierapolis Arkeoloji Müzesi olarak kullanılan Büyük Hamam M.S. II. yüzyıldan kalma bir yapıdır.

Antik Tiyatro

Akdeniz Havzası içerisinde özgün bir yapıya sahip olan ve yapımı 150 yıl süren 1800 yıllık Antik Tiyatro.

Antalya’daki Perge Tiyatrosu dışında sahne yapısı, mitolojik kabartmaları ve oturma basamakları ile başka hiçbir antik tiyatroda bulunmayan yapıya sahip.

Türkiye’de sahne binası restore edilen tek tiyatro ve restorasyon çalışmalarının ardından 12.000 kişi kapasitesiyle sanatsal ve kültürel etkinlik için etkin bir duruma gelmiştir.

Kleopatra’nın Güzellik Havuzu

Tarihi kalıntıların içinde bulunduğu bir havuz düşünün antik dünyanın şifa merkezi.

Yaşanan büyük depremin ardından yer altından çıkan sıcak suyun oluşturduğu ve içinde depremin etkisiyle yıkılan sütunların, çeşitli kalıntıları bulundurmasından antik havuz adını alıyor.

Mısır Kraliçesi Kleopatra’nın gelmesiyle de Kleopatra Havuzu olarak da biliniyor. Pamukkale’nin tüm suları gibi havuzun suyu da tam bir şifa kaynağı.

Yaz kış 36 derece sıcaklıkta olan havuz yüzyıllardan beri hep şifa dağıtıyor.  Araştırmaların sonucunda kireçlenme, romatizma, kalp damar hastalıkları, tansiyon, cilt ve sinir hastalıklarına iyi geldiği söylenir.

Ayrıca bu muhteşem doğa harikasını sıcak hava balonları ve yamaç paraşütü ile kuş bakışı görme fırsatınız da bulunuyor.

Pamukkale Travertenlerine giriş ücreti 80 TL olarak belirlenmiştir. Hierapolis Ören Yerine de aynı ücrete tabi tutuluyor. Müze Kart geçerlidir. MEB öğrenmeleri ve 18 yaş altı öğrenciler ücretsiz olarak yararlanabilirler. Antik Havuz girişi için de 50 TL ayrı ücret ödemeniz gerekiyor.

Bu eşsiz yer için bir gününüzü ayırmanız yeterli olur. Pamukkale şifanın, tarihin, güzelliklerin bir arada olduğu doğa harikası bir yer.

Denizli ile ilgili diğer yazılarımız için Denizli Gezi Rehberi‘ne bakabilirsiniz.