Douro Nehri’nin Rabelo Tekneleri

Douro Nehri’nin Rabelo Tekneleri aynı zamanda Porto‘nun da önemli simgelerinden biri. 

Geleneksel bir Portekizli ahşap kargo teknesi türü olarak kabul edilen bahse konu tekneler sadece bu nehre özgü oldukları ve başka hiçbir yerde kullanılmadıkları için tek başına bir yazıyı da hak ediyor bence.

“Rabelo” aslında küçük kuyruk demek ve adı tekneyi yönlendirmek için kullanılan teknenin arkasındaki kürekimsi uzun kereste çıkıntıdan geliyor. 

Rabelo Teknelerinin Özellikleri

Eskiden Douro Nehri üzerinde hiç baraj olmadığı için çok hızlı akarmış. Nehir çok hırçınmış. Yukarı Douro Nehri de oldukça sığmış.  

Bu nedenle de tekneler “Apegadas” adı verilen çok derinliği olmayan 19-23 m uzunluğunda 4.5 m genişliğinde altı düz omurgasız ahşap bir yapıya sahipmiş.

Teknelerde “Espadela” adı verilen uzun küreklere kullanılırmış. Bu yapıya bazı tarihçiler İskandinav teknelerinin Akdenizleşmiş hali de diyor. 

Böylece bu botları kullanan usta denizciler tekneye kolaylıkla manevra yaptırıp akıntıları ve beklenmedik engelleri aşabiliyorlarmış. 

Kare yelken kullanılan teknelerde genellikle 6-7 adam çalışıyor, tekne kıçındaki uzun kürek ile idare ediliyormuş.

Teknelerin boş varillerle dönüşü ise ayrı bir olaymış. Tekneler tekrar nehrin yukarılarına nehir kıyılarında bulunan çekme halatları ya da öküzler vasıtasıyla kıyıdan kıyıdan çekilerek götürülüyormuş. 

Teknelerin kayalara çarpmasını önlemek için de denizciler “Bicheiros” adı verilen uzun ahşap aletleri kullanıyormuş.

Rabelo Teknelerinin Tarihteki Önemi

Günümüzde Douro Nehri kenarında sessizce duran bu tekneler zamanında daha içerilerdeki Douro Vadilerinde bulunan bağlardan aldıkları şarap varillerini Porto’nun karşı rıhtımındaki Vila Nova de Gaia‘ya ulaştıran deniz atlarıymış.

O dönemde bu bölgede nakliye için kullanılabilecek ne uygun bir yol ne demiryolu varmış. Rabelo Tekneleri ise Douro Nehri boyunca nakliye için kullanılabilecek en uygun taşıma araçlarıymış. 

Vila Nova de Gaia’ya ulaştırılan variller mahzenlerde depolanır ve başka ülkelere pazarlanıp ihraç edilirmiş.

Bu nedenle de sadece şarap varillerini değil nehir boyunca insanları ve eşyaları taşımak için de kullanılmışlar. Barajların inşa edildiği 1968 yılına kadar bu tekneler yoğun olarak kullanılmaya devam etmiş. 

Bugün Rabelo Tekneleri

Bugün ise artık bahse konu tekneler taşımacılık yerine sadece tekne turu veya şarap mahzenlerinin sahibi şirketlerin önünde şov veya reklam amaçlı olarak kullanılıyorlar.

Her yıl 24 Haziran’da São João Festivali’nde yani senede sadece bir gün tekrar özgürce yelken açıp rabelo tekneleri yarışına katılıyorlar.

Eğer bu tekneler ile Douro Nehri üzerinde bir tekne turu yapmak isterseniz bu turun kişi başı maliyeti 12-15 € arasında değişiyor. Bu tur ile Porto kıyılarını ve köprülerini yakından görme imkanı da buluyorsunuz.

Porto ile ilgili diğer yazılarımız için Porto Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.