Porto’nun Simgesi Ponte Dom Luís I Köprüsü

Porto özelinde fotoğrafçılar için en güzel sahneyi Porto’nun Simgesi Ponte Dom Luís I Köprüsü oluşturuyor.

Kendi kendinize şöyle dediğinizi duyar gibiyim. “Alt Tarafı Basit Bir Metal Köprü, bu kadar büyütmeye gerek yok diyorsunuz .” haklısınız aslında ancak benim burada kaldığım süre boyunca şöyle bir tespitim oldu.

Porto’nun pek de anlam veremediğim değişik havası ve etrafta kullanılan tarihi mimari ve rabelo renkleri bu demir yığınına o kadar güzel uyum sağlıyor ki tek başına çok da dikkatinizi çekmeyecek olan köprü ister istemez şehrin simgesi olduğu gibi şehirde hatta belki de Portekiz’de en çok beraber fotoğraflanan ya da fotoğrafı çekilen sahne haline geliyor. Bir çeşit Eyfel Kulesi durumu yani…

Ben de sizlere Porto’da kaldığım süre boyunca günün değişik saatlerinde yaptığım çekimler üzerinden bahse konu ikonik metal köprüyü anlatmaya çalışacağım.

Ponte Dom Luís I Köprüsü’ne Ulaşım 

Adres: Pte. Luiz I, Porto, Portekiz yani zaten şehrin kabul edilen ana merkezi….

Ben köprüye kadar yürümem diyorsanız D Hattı (Sarı) Metrosuna binip Porto tarafında Estação de São Bento (São Bento Metro İstasyonu)’da  veya Vila Nove de Gaia tarafında Jardim do Morro Metro İstasyonu’nda inebilirsiniz. Jardim do Morro Metro İstasyonu neredeyse köprünün güney girişinde bulunuyor. 

Otobüs ile gelmek isterseniz Porto veya Vila Nove de Gaia tarafında 10M, 900,901 ve 906 Numaralı Otobüslere binip Elevador Guindais Otobüs Durağı ile Ponte Luíz I Otobüs Durağı’nda inmeniz yeterli olacaktır. 

Bunun dışında köprünün giriş noktalarına yakın bir teleferik bir de feniküler sistemi var.

Vila Nove de Gaia tarafında bulunan Teleférico de Gaia (Gaia Teleferiği) ile 6 € karşılığında köprünün üst tarafındaki girişine çok yakın bir noktaya çıkmak mümkün. 

Yine Porto tarafında Funicular dos Guindais (Guindais Füniküleri) ile 2,5 € karşılığında köprünün üst tarafındaki girişine çok yakın bir noktaya (Batalha Feniküler İstasyonu) çıkmak mümkün. 

Ponte Dom Luís I Köprüsü’nün Tarihi

İnsanların ve eşyaların Porto’dan taşınması için Douro Nehri’nin güney yakasına geçme ihtiyacı yüzyıllar boyunca sürekli bir endişe kaynağı olmuş.

–Ponte Das Barcas Köprüsü

Bu ihtiyacı karşılamak için ilk kez 1806 yılında çelik kablolar ile birbirine bağlı 20 mavna üzerinde duran Ponte Das Barcas Köprüsü inşa edilmiş.

Fransa’nın Portekiz’i işgal ettiği dönemde 1809 senesinde Porto halkı Napolyon emrindeki Fransız askerlerinden kaçarken köprüye yığılmış. Tabii ki ağırlığa dayanamayan köprü çökünce tam bir facia yaşanmış ve yüzlerce kişi boğularak ölmüş.

Halen köprünün hemen girişinde bu olayın anısına 1897 yılında heykeltıraş Teixeira Lopes tarafından yapılmış bir dua yeri (Alminhas da Ponte) var.

Burada bulunan bronz kabartmada Napolyon’un emri altında şehre saldıran Mareşal Soult’un askerlerinden kaçan halkın yaşadığı korkunç facia betimleniyor. Bugün vatandaşlar, söz konusu trajediyi hatırlamak için hala Alminhas da Ponte’ye yanan mumlar ve çiçekler yerleştiriyor.

–Ponte Pênsil D. Maria II Köprüsü

Bundan sonraki ikinci köprü 1843 yılında inşa edilen Ponte Pênsil D. Maria II Köprüsü olmuş. Yaşanan faciadan sonra köprü asma köprü olarak inşa edilmiş. Köprü 6 m genişliğinde nehirden ise 10 m yüksekliğindeymiş. Köprüyü köprü başlarındaki sütunlara bağlı 4’er çelik tel tutuyormuş. 

Köprü yanı başında inşa edilen Ponte Dom Luís I Köprüsü açılıncaya kadar 45 sene Porto halkına hizmet etmiş ve sökülmüş. Bugün köprünün sadece sütunları görülebiliyor.

–Ponte Dom Luís I Köprüsü

1879’da Eyfel Kulesi’nin mimarı Gustave Eiffel, Douro Nehri’ne yeni bir köprü inşa etme projesi sunmuş. O dönemde bu proje kentsel nüfusun çarpıcı bir şekilde büyümesine neden olabileceği gerekçesi ile reddedilmiş. Belediyenin açtığı yeni proje yarışmasını ise Société Willebreck’in projesi kazanmış. Köprünün mimarı Gustave Eiffel’in de öğrencisi olan Théophile Seyrig olmuş.  

İnşaat 21 Kasım 1881 yılında tarihinde eski Ponte Pênsil köprüsünün hemen yanında başlamış ve köprü 31 Ekim 1886 yılında yaklaşık 5 sene sonra ulaşıma açılmış. O tarihte kendi kategorisinde 172 metre ayak açıklığı ile Dünya’daki en uzun köprüymüş.

Köprünün inşaatı toplam 369,000 $’a mal olmuş. Dolayısıyla da geçiş ücreti alınmış ancak bu uygulama 1944 yılına kadar sürmüş. Bu dönemden sonra köprü Porto Belediyesi’nin kendi malı kabul edilmiş.

1982 yılında ise Portekiz Kültürel Miras Genel Müdürlüğü tarafından kültürel bir miras olarak kabul edilmiş.

Ponte Dom Luís I Köprüsü Bugün

İki kattan oluşan köprünün toplam uzunluğu 395 m, nehirden yüksekliği 85 m ve genişliği ise 8 m.

Alt katında kara yolu, üst katında metro hattı bulunuyor. Köprü bu hatlar ile Porto tarafında; alt katı ile Cais da Ribeira ve üst katı ile Avenida Vímara Peres’e bağlantı sağlarken  Vila Nova de Gaia tarafında alt katı ile Avenida Diogo Leite ve üst katı ile Avenida da República’ya bağlantı sağlıyor.

İster alt katında ister üst katında olsun karşılıklı yaya ulaşımı var. 

İsterseniz köprünün üst katından Riberia manzarasını da doyasıya seyredebilirsiniz.

Fotoğrafçılar İçin Ponte Dom Luís I Köprüsü

Aslında yazımın en can alıcı tarafı burası. 3 gün kaldığımız Porto’yu değişik hava ortamlarında izleyebilme şansım oldu. O yüzden de anlık görsel olarak köprüye yönelik için bir çalışma yapma şansına sahip oldum.

Temel tespitim şu. Porto, hepimizin sandığı gibi okyanus kıyısında değil zaten bölgedeki tüm şehirlerde durum bu. Şehirleri hem okyanustan yararlanacak hem de okyanustan korunacak şekilde okyanusa akan bir nehrin/derenin iç taraflarına kurmuşlar. Bu durum da şehirlerin havasında bizim pek alışık olmadığım değişiklikler getiriyor.

Yani burada, benim gibi dışarıdan gelen ancak sabah erken kalkan biri teknolojiyi kullanmıyorsa kesinlikle günlük hava durumunu tahmin edemez.

Düşünün ülkenizden çok uzaktasınız. Keyif almanız gereken bir seyahat yapmaya çalışıyorsunuz. Ancak, sabah 06.00 da tam olarak yerinizi almış sadece bir köpek, çöpçüler, bir de sokak bekçisinin olduğu bir ortamda bazen yerlerde sürünerek bazen direklere tırmanarak fotoğraf çekmeye çalışıyorsunuz. Sanırım artık kafayı yedim. Malesef bu durumun bir tedavisi de yok. Neyse anlatıma geçelim.

-Sabah (Yerel 06:00-09:00)

Sabahları gün ağarması sırasında okyanustan gelen bir sis şehri olduğu gibi kaplamaya başlıyor.

Ancak muhteşem ışıklandırma ortamında etrafta köpeklerden başka kimse de olmadığından bu durum sanki bir korku filmini andırıyor.

Gün ağarması ile birlikte sis ile Douro Nehri’nin sakinliği bütünleşip uyanmaya başlıyor. Net olarak bir gün doğumu görmeniz mümkün değil çünkü siz foto çekimlerinizi kuzey güney yönünde yapabiliyorsunuz. Doğu yönünde sıfıra yakın bir gün doğumunu denememekle birlikte köprünün ikinci katından yapabileceğinizi değerlendiriyorum. 

Bu sırada sisin dağılmasını beklerken bilinenin tersine sis ortalığı kaplamaya başlıyor.

ve sabah olup gün ağardığında etraf yoğun sisli muhteşem köprü manzarası ortaya çıkıyor. Belirtmeden geçemeyeceğim, bu fotoğraf eşimin en sevdiği fotoğrafım olduğu için bugün evimizin duvarını da süslüyor.

09.00 gibi sis kalktığında ya şiddetli bir yağmur başlıyor ya da çok güzel güneşli bir gün. Galiba burada günlük hava durumuna okyanusun keyfi karar veriyor.

-Öğlen Saatleri (Açık ya da Bulutlu Hava)

Öğle vakti geldiğinde gün artık okyanusun da keyfine göre bulutsuz ya da bulutlu bir açık hava ile karşılaşıyorsunuz.

Bulutsuz bir havada yapabileceğiniz hiçbir şey yok. Fotoğraflar çok keyif vermiyor. Bu nedenle daha çok yakın sokak arası çekimleri daha güzel oluyor. 

Ancak hava bulutlu ise öğle saatlerinde de harika fotoğraflar alabilirsiniz.

Bu tip havalarda Porto’da tespit ettiğim olgu fotoğrafların da kendinden güzelleştiği oldu.

Çünkü bu durumda bulutların arasından sızan güneş ışığının kırıldığını ve daha dik açıyla geldiği için ekstra bir aydınlatma ile stüdyo ortamı oluşturduğunu değerlendiriyorum.

Saat öğlen vaktini geçtikten sonra ise genel olarak bulutlar Douro Nehri’ni terk ediyor. Ancak yine de çok güzel fotoğraflar alınabiliyor. 

-Öğleden Sonra (Açık ya da Bulutlu Hava)

Douro Nehri’nde en güzel saatler saat 17:00’dan sonra başlıyor. Işık inanılmaz yumuşuyor.

Bu saatten itibaren her iki yakada da köprü sahnesinde harika fotoğraflar almak mümkün. 

ve iki yakada da Douro Nehri’ne özel Rabelo tekne türevleri fotoğraflarınızı güzelleştirmek için köprüye eşlik ediyor.

–Gün Batımı ve Akşam (Açık Hava)

Artık gün batmaya başladığında günü Douro Nehri’ne bakarak batırmak isteyenler köprüde toplanmaya başlıyor. Açılan aydınlatma lambaları da belirginleşmeye başlıyor.

Foto severler için özellikle akşam güneş batışı çok önemli. Güneş, Porto’yu tam karşıdan görecek şekilde dik batıyor. Yani, şu an ben terste de olsam güneş batarken güneşi arkanıza almanız halinde bu miras siz foto severler için de geniş bir hazineye dönüşüyor.

Dolayısıyla lambaların tam olarak ısındığı an en iyi gün batımı fotoğraflarının da çekileceği an oluyor. Özellikle Porto’nun üsten genel görünüm resimlerini bence bu saatte köprünün üzerinden çekebilirsiniz.

Ancak, köprünün gece çekimleri için de vakit ayırmayı unutmayın çünkü harika gözüküyor.

Değerlendirme

Bu yazımda buraya kadar gelen foto sever arkadaşlarım için görsel anlamda anlık çekim imkanlarını ortaya koymaya çalıştım. Çünkü ben gördüğünüz fotoğrafları çekerken inanılmaz keyif aldım. Sizlerle de bu durumu paylaşmak istedim.

Porto ile ilgili diğer yazılarımız için Porto Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.