Ürgüp, Sarının 50 Tonunda Bir Gezi

Bugün size hikayesi ile birlikte anlatacağım Ürgüp, sarının 50 tonunda bir gezi yapabileceğiniz Nevşehir’in güzel ve şirin ilçesi. Yaşanılası bir yer. İnsan sarı mimarinin içinde kaybolurken taşın soğuğu ile de kedine geliyor.

İlçenin en önemli özelliği taş işçiliğinde yaratılan mucizeler. Özellikle de eski ustaların yaptığı tarihi evler birer sanat eseri niteliğinde…

Nüfusu çevresi ile birlikte 35000 civarında olan ilçe tarihsel süreç içerisinde çok sayıda isme sahip olmuş, cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren de Ürgüp adıyla anılmış.

Ürgüp’te turizmin halkın sosyal gelişimi üzerindeki etkilerini en güzel örnekleriyle görebiliyorsunuz. Bu küçük ilçenin hareketli ve büyük yaşamı var. Her yer ellerinde fotoğraf makineleriyle gezinen turistlerle dolu.

Genç turistlere hitap edecek mekanlar da fazlasıyla mevcut. Hatta plakalardan anladığım kadarıyla Kayseri hafta sonu tatilini burada geçiriyor sanırım.

Bu kültürel çıkışın sanat boyutu da var tabii ki. Ben hariç sanırım herkesin seyrettiği Asmalı Konak da burada çekilmiş.

Ürgüp; gizemli peri bacalarıyla, Hristiyanlığın erken dönemine ait taş kiliseleriyle ve verimli üzüm bağlarıyla ünlü. zaten burası Roma ve Bizans döneminde önemli bir dini merkezmiş.

1515 yılında Osmanlı topraklarına katılmış.  8. yy.da Osmanlı sadrazamı Damat İbrahim Paşa’nın kadılık makamını doğduğu kent olan Nevşehir’e taşıması nedeniyle önemini kaybetmiş.

Tarih boyunca Anadolu’da prens, vezir, vali, kimin başı sıkışsa, kaçmak kaybolmak zorunda hissetse bulunması zor saklanması kolay olduğu için hep bu bölge akla gelmiş.

Ürgüp Gezisi

Ürgüp’te Ulaşım

Bölge arabanız varsa/kiralarsanız rahatlıkla gezebileceğiniz bir ortama sahip. Çünkü tüm Göreme Milli Parkı 20 km kenarlı olan eş kenar üçgen gibi. Ürgüp ise bu parkın sağ alt köşesinde bulunuyor.

Arabanız yoksa ve kalabalıksanız zaman kaybını asgari seviyeye indirmek ve direkt fotoğraf çekeceğinin noktaya ulaşabilmek için bir taksi ile anlaşmanızı tavsiye ediyorum.

Biz böyle bir anlaşma yaptık. Bias Bey ile tüm öğleden sonra bölgedeki tüm fotoğraf çekilmesi gereken noktaları gezdik. Hiçbir şekilde bekleme parası vermeden rahat bir şekilde foto çekimlerimizi yaptık.

Kendisi taksimetreyi açık tuttu. Turumuz bittiğinde taksimetre 300 TL gösteriyordu. Biz sadece 230 TL (2018) verdik.

Bölgede yapılacak bu tip turlar için adam başı 60 TL alındığını ve kısıtlı zamanda kalabalık foto çekimi yapabildiğiniz düşünüldüğünde tamamen sizin planınız ve kestirme yolları daha eklerseniz dürüst ve nazik Bias Bey ile hareket etmenizi şiddetle tavsiye ediyorum. Cep Tel 0541 509 61 77

Ürgüp Taş İşçiliği

Ürgüp taşları ile birlikte anılan bir kent. Çarşı meydanındaki taş üzerine Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun dizeleri oyulmuş. Şöyle yazıyor.

Bir masaldır, yelken açmış,
Yelkeni taş, rüzgarı taş, teknesi taştan.
Bir kadehtir dolup taşmış,
Köpüğü taş, salkımı taş, saçağı taştan.
Bu bir acayip dünyadır,
Her yanı taştan, güpegündüz bir rüyadır.
Yatağı taş, yorganı taş, yastığı taş,
Uykusu taştan…

Ürgüp bundan daha güzel anlatılmaz sanırım.

Bölgedeki göçer Türklerin yerleşik hayata geçmeleri ile birlikte taşın mimarideki önemi artmış taş işçiliği bir sanat haline gelmiş.

Taşın süslenmesi ise Selçuklulardan beri gelen bir süreç. Nitekim Ürgüp’teki kervansaray, han ve hamamlarda bunu rahatlıkla izleyebilirsiniz.

Günümüzde ise hem taşın geri plana atılması, hem de sanatkar anlayışın modernizme yenilmesi taş işçiliğini de bekleyen en önemli tehlike haline gelmiş.

Ancak Ürgüp’ün kenar mahallelerinde hala bu taşların mağaralara da adapte edilerek değişik şekillerde kullanıldığını görebilirsiniz. değişik

Taş ustaları o zamanlarda taş ocaklarından başlarmış. Ürgüplü ustalar amaçlarına uygun taşı da taş ocaklarından kendileri çıkarıp işi yapacakları yere kadar eşeklerle götürürlermiş.

Taşı çıkarması ayrı, düşürmeden kırmadan götürmesi ayrı, işçiliği apayrı yani oldukça zor bir işmiş. Ekmeğini taştan çıkarmak fiili işte bu dönemden buralardan geliyor.

Gördüğünüz taşların adı doğal sarıtaş. Sadece bu bölgeye has volkanik bir taş. İşlenmesi ve yapıya uygun hale getirilmesi kolay olduğu için tercih ediliyor.

Ayrıca çok uzun ömürlü ve sağlam bir taş. 2000 dereceye kadar da dayanıklı. Fırınları yaparken bile bu taşı kullanıyorlarmış.

Ürgüp’te Gezilecek Yerler

-Kapadokya’nın Simgesi Üç Güzeller ve Hikayesi

Ürgüp deyince hepimizin aklına ilk olarak fotoğrafta gördüğünüz “Üç Güzeller” adlı her yıl yaklaşık 2 milyon turistin ziyaret ettiği Kapadokya’nın simgesi peri bacaları geliyor.

Üç Güzeller, ilçe merkezinin girişine 2 km uzaklıkta hemen kara yolunun kenarında bulunuyor. Hikayesi ise şöyle;

Kapadokya kralının güzeller güzeli herkesin de gözdesi kızı bir çobana aşık olmuş. Çoban da ona. Birbirlerini çok sevmişler evlenmeye karar vermişler.

Çoban kraldan prensesi isteyip evlenmeleri için müsaade istemiş. Kral bir hışımla Çobanı sarayından kovmuş. Kızı ile görüşmelerini de yasaklamış.

Prenses bu işin olmayacağını anlayınca dayanamayıp çobana kaçmış. Kral yıllarca askerlerine çoban ve kızını aratmış ama bulamamış.

Çoban ve prensesin bir çocuğu olmuş. Çocuk bir gün çok hastalanınca çoban ve eşi çaresiz şekilde tehlikeyi de göze alarak Ürgüp’e gelmiş. Çocuk için ilaç ve doktor arıyorlar. Kralın muhbirleri var tabi ki. Hemen krala haber vermişler.

Kral durumdan haberdar olunca askerlerine hepsini öldürmelerini emretmiş. Durumu anlayan çoban ve prenses çocuklarını da alarak kaçmaya başlamış ama işte tam burada askerler onları sıkıştırmış. Kaçamayacaklarını anlayan prenses öldürülmemek için tanrıdan bir mucize dilemiş. O an hepsi taş olmuş.

O günden bugüne Üç Güzellerden en önde duranın çoban, aradakinin çocuk, en arkadakinin ise prenses olduğuna inanılmış.

3 köpeğe gelince onların konuyla yakından uzaktan alakası yok ben fotoğraf çekerken oradaydılar ben de onları rahatsız etmek istemedim hepsi bu.

-Asmalı Konak

İşte Asmalı Konak. Adıyla aynı dizinin çekildiği yer. Vaktini varsa küçük bir ücret karılığında girebiliyorsunuz. Duvarlarda dizi oyuncularının resimleri asılıydı. Kimi odalar kilitliydi. İlk oda hediyelik eşya satışına ayrılmış.

Asmanın olduğu avlu, teras, sıralanmış odalar, merdivenler ve uzun geçişlerle, kayalık tepeye sırtını dayamış, dağın içi oyularak oluşturulmuş konak, yöreye has taş yapı. Onlarca otobüs gelip gidiyor. Vaktiniz varsa takdir sizin.

-Temenni Tepesi

Tüm Ürgüp’e hâkim bir yer arıyorsanız size tavsiye edeceğim yer hemen merkezde bulunan Temenni Tepesi.

Ürgüp’ün neredeyse her tarafından görülebilen tepe deniz seviyesinden yaklaşık 1.140 m, ilçeden ise 80 m yükseklikte.

Tepede bir de halka açık çay bahçesi var. Çay bahçesinin kapalı mekanında Ürgüp’ün tarihi fotoğraf sergisi bulunuyor. İsterseniz bir şeyler içip Ürgüp’ü seyredebilirsiniz.

Adını tepede bulunan türbeye çaput bağlanıp dilek dilenmesinden almış. Temenni Tepesi, antik çağ ve öncesinde de herkesin gömülmek istediği kutsal bir tepeymiş.

Temenni Tepesi‘nde girişinde sağ tarafta kümbet bir türbe bir de mezar var. Selçuklular döneminde, Moğol İstilasında, Selçuklu Sultanları IV. Rüknettin Kılıçarslan Aksaray’da ve III. Alaattin Keykubat burada öldürülmüş.

Ürgüp halkı, bu olayları unutmamış bu hatırayı yaşatmak için 1857 yılında buraya temsili bir türbe, bir de mezar yaptırmış. Halk arasında türbede Rükneddin (4.) Kılıçarslan‘ın, yanındaki mezarda da 3. Aleaddin Keykubat‘ın yattığı rivayet edilse bu doğru değil.

Ürgüp’te Alışveriş

Kapadokya’nın kendine özgü 2 ürünü var. İlki kilim ve halıları ikincisi ise yöresel şarapları..

Tarihi ve modernliği bir arada bulunduran Ürgüp, geleneksel el yapımı halıların da merkezi. Halı ve kilimlerde Anadolu’nun muhteşem ton ve motiflerini görmek mümkün.

Yer tavsiyesi isterseniz Galeri Yunak doğru yer. İçeri girip mutlaka gezin. Fiyatlar ise yüksek olmakla birlikte pazarlığa da tabi.

Ürgüp bölgenin aynı zamanda şarap üretim merkezi. Ürgüp’ün girişinde Turasan Fabrikası ve oldukça şık bir satış mağazası var. Oradan hediyelik şarap alabilirsiniz.

Ancak, ev yapımı istiyorsanız tavsiye edeceğim yer yine ana cadde üzerinde 200 m ileride önünde yapma eşek olan Efendi Wine House.

Buradaki sunumlar da oldukça güzel ve şık. Hediyelik ya da kendiniz için çok güzel doğal ev şarapları var. Fiyatları ise Turasan Satış Mağazasındakilerin ortalama 2 katı. Tercih tabii ki sizin.

Ürgüp’te Ne Yenir? Nerede Yenir?

Bu konuyla ilgili olarak Kapadokya özelinde bir çalışma yaptık. Tüm bölgede en iyileri görme ve değerlendirme şansımız oldu.

Şunu rahatlıkla söyleyebilirim. Sadece ilçenin değil Kapadokya’nın bile kendine özgü bir yemek kültürü kesinlikle yok. Böyle bir beklentiniz olmasın ve beklemeyin.

Ancak aynı Kapadokya’nın peri bacaları manzarası eşliğinde güzel sohbet kültürü fazlasıyla var.  Ürgüp ise bunun en güzel yerlerinden biri.

Bu konudaki Ürgüp dahil deneyimlediğimiz yerleri detaylı olarak Kapadokya’da Ne Yenir? Nerede Yenir? başlıklı yazımda bulabilirsiniz. Hatta eşinize ya da sevgilinize güzel bir sürpriz yapmak istiyorsanız gideceğiniz yeri de…

Ürgüp’te Nerede Kalınır?

İlçede turistler için her türlü kalacak yer mevcut. Adım başı otel görmeniz mümkün.

İlçede turistler için her türlü kalacak yer mevcut. Adım başı otel görmeniz mümkün. Şüphesiz ki bunların en güzelleri yüzyıllık mağara yerleşimlerinin içinde ve çevresinde yapılmış ‘cave’ (mağara) oteller.

Eğer ben mağara otellerde kalamam diyorsanız birçok han ya da konak sizi bekliyor. Benim tavsiyeme gelince;

7 odalı butik bir işletme olan Has Cave Konak bölgenin en yüksek puanlı işletmelerinden biri. Kendinizi huzurlu ve rahat hissedebildiğiniz çok dürüst ve entelektüel bulduğum Bülent Bey ve ailesi tarafından işletilen tertemiz bir konak.

Müşteri değil misafir gibi ilgileniliyor. Tüm yönlendirmeler tam istediğimiz gibi ve doyurucuydu. Yani sizi ve ne istediğinizi anlıyor sizi kendi yerlerine koyup hemen kişileri koordine ederek uygun fiyatlı planlama yapabiliyorlar.

Otelin terasları çok güzel, Akşamları çay ya da kahve içip sabahları burada çok güzel bir ortamda kahvaltı yapabilirsiniz. Kahvaltı kapsamı tamamen ev yapımı. Oldukça da güzel.

Gerçekten ilginç odaları var. Odalarda her şeyi özel seçilmiş, 200 x 200 yataklar, kayaya oyulmuş yatak başları gibi pek çok detay göze çarpıyor.

Otel şehir merkezine çok yakın bir konumda, yürüyerek kolaylıkla Ürgüp’e iniyorsunuz. Genel olarak fiyatlara baktığımızda akran tesislere göre oldukça uygun olduğunu söyleyebilirim.

Biz 3 kişilik bir aile olarak hafta içi 2 gece için kahvaltı dahil 1066 TL (2018) para ödedik. Verdiğimiz paranın karşılığını kesinlikle alacağınızı söyleyebilirim.

Değerlendirme

Eğer Kapadokya’ya gelirseniz konaklama planınızın en az 1 gününü buraya ayırın. Her ziyaretin yeni bir şey katacağı kesin özellikle de mağara oteller ve sarıtaş sokaklar mutlaka gezilmeli, denenmeli.

Her ne kadar insanoğlu buraları da bozmaya çalışsa da hala görülecek çok şey var. Gezmeye incelemeye fotoğraflamaya doyamıyor insan.

Bölge ile ilgili planlama yapacaksanız diğer yazılarımızı bulabileceğiniz Kapadokya Gezi Rehberi‘ne bakmayı unutmayın. Sağlıcakla Kalın.